Sầu riêng nó còn có tên gọi tiếng anh là Durian là một trong những loại trái cây được yêu thích ở Đông Nam Á với hương vị độc đáo và mùi thơm đặc trưng, đặc biệt loại trái cây này rất được ưa chuộng tại Việt Nam. Việt Nam có nhiều giống sầu riêng khác nhau, mỗi giống đều có những đặc điểm riêng biệt. Bài viết này sẽ giới thiệu chi tiết về các loại sầu riêng ở Việt Nam, từ các giống sầu riêng phổ biến đến những loại ít được biết đến.
Lịch Sử và Nguồn Gốc Của Sầu Riêng
Sầu riêng có nguồn gốc từ vùng Đông Nam Á và đã được trồng từ rất lâu đời. Loại trái cây này không chỉ nổi tiếng vì hương vị mà còn vì mùi đặc trưng mà không phải ai cũng có thể ngửi được. Loại cây này rất ưa sống vùng nhiệt đới ẩm cho nên cây được nhân giống và trồng rộng rãi ở các nước có khí hậu liên quan như: Việt Nam, Lào, Thái Lan, Indonesia, Philippines, Malaysia,…
Từ “sầu riêng” trong tiếng Việt có thể dịch ra là “trái cây có gai”, và quả thực quả sầu riêng có vỏ gai cứng và sắc nhọn nếu không cẩn thận sẽ bị chúng làm tổn thương ngoài da.
Đặc Điểm Chung Của Các Giống Sầu Riêng
Sầu riêng có hình dạng lớn tròn hoặc hơi bầu dục với lớp vỏ ngoài cứng và nhiều gai nhọn. Bên trong quả sầu riêng là những múi sầu có màu vàng nhạt đến vàng đậm tỏa mùi thơm ngào ngạt và vị ngọt béo ngậy. Hạt sầu riêng cũng có thể ăn được sau khi nướng hoặc luộc.
Các Giống Sầu Riêng Phổ Biến
-
- Sầu Riêng Ri6
Sầu riêng Ri6 là một trong những giống sầu riêng nổi tiếng nhất ở Việt Nam. Giống sầu riêng này được trồng chủ yếu ở các tỉnh miền Tây Nam Bộ. Cây sầu riêng ri6 trồng khoảng 2,5 – 3 năm thì có trái. Khi sầu riêng chín, vỏ nứt ra rất dễ trong việc tách múi. Bình thường, sầu riêng ri6 có trọng lượng dao động từ 3 – 5kg. Sầu riêng Ri6 có hương vị đặc trưng, thơm ngon, và những múi sầu ri6 vàng ươm, dẻo mịn.
- Sầu Riêng Monthong
Sầu riêng Monthong có nguồn gốc từ Thái Lan hay người ta thường gọi là sầu Thái, cũng rất phổ biến ở Việt Nam. Ban đầu, giống cây này được trồng thử nghiệm nhiều ở các tỉnh Đồng Bằng Sông Cửu Long sau đó phát triển rộng rãi ở các tỉnh Tây Nguyên. Giống sầu riêng Thái có múi vàng ươm, hạt lép hay gọi tắt là cơm vàng hạt lép được hòa quyện hương vị ngọt ngào rất đi vào lòng người.
- Sầu Riêng Chuồng Bò
Sầu riêng Chuồng Bò có tên gọi khá đặc biệt và được trồng chủ yếu ở miền Đông Nam Bộ. Giống sầu riêng này có kích thước nhỏ với trọng lượng chỉ khoảng 1 – 2.5kg. Quả có dáng hơi bầu bầu với phần gai to và dày. Sầu riêng chuồng bò khi chín sẽ có vỏ màu vàng xám, cơm dày, vị ngọt thanh, hạt nhỏ, cơm mềm và hơi nhão. Đây là một trong những giống sầu riêng được ưa chuộng bởi người Việt.
Các Giống Sầu Riêng Ít Phổ Biến
- Sầu Riêng Sáu Hữu
Sầu riêng Sáu Hữu là một giống sầu riêng ít phổ biến nhưng cũng rất ngon. Sầu riêng Sáu Hữu có hình dạng thuôn dài hơi tròn, trái chín nặng trung bình 1 – 3kg, múi nở to, gai thưa, vỏ vẫn còn giữ được màu xanh đẹp mắt và hơi sậm, trái chín rất dễ tách vỏ. Sầu riêng chỉ trồng được ở khu vực phía nam, trồng nhiều ở các vùng Đông Nam Bộ và Đồng bằng Sông Cửu Long. Giống sầu riêng này có thịt quả mềm, béo ngậy và hương thơm nhẹ. Đặc biệt, sầu riêng Sáu Hữu có hạt nhỏ và dễ ăn.
- Sầu Riêng Khổ Qua
Sầu riêng khổ qua đã có nguồn gốc lâu đời ở nước ta, được trồng rất phổ biến ở các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long và rất được ưa chuộng bởi đặc tính dễ trồng và giá cả vô cùng bình dân.
Giống sầu riêng này được gọi là sầu riêng khổ qua bởi vì chúng có hình dáng hơi đặc biệt so với các giống sầu riêng khác, với vỏ ngoài có nhiều gai nhọn và màu xanh đậm ngoài ra chúng có hình dạng thuôn dài và màu sắc gần giống trái khổ qua. Bên cạnh vị ngọt đặc trưng, sầu riêng khổ qua còn có vị nhẵn đắng rất đặc biệt khác với những loại sầu riêng khác.
Các Loại Sầu Riêng Ở Việt Nam
Sầu Riêng Hạt
Sầu riêng hạt là loại sầu riêng có hạt lớn và dày, thường được dùng để chế biến các món ăn như nấu chè, làm bánh, hoặc ăn chín sau khi nướng. Một số giống sầu riêng hạt phổ biến bao gồm sầu riêng Khổ Qua và sầu riêng Chuồng Bò.
Các Món Ăn Chế Biến Từ Sầu Riêng Hạt
- Chè Sầu Riêng: Món chè truyền thống kết hợp giữa vị béo ngậy của nước cốt dừa, ngọt thanh của đường và vị bùi béo của hạt sầu riêngchúng được hòa quyện với nhau làm cho món chè càng trở nênthu hút với người ăn.
- Bánh Sầu Riêng: Bánh được làm từ cơm sầu riêng xay nhuyễn, kết hợp với bột mì, đường và một số nguyên liệu khác.Dưới bàn tay khéo léo của người thợ làm bánh đã mang đến cho người dùng những chiếc bánh sầu riêng vô cùng đẹp mắt và hấp dẫn.
- Sầu Riêng Nướng: Hạt sầu riêng được nướng chín, có thể ăn trực tiếp hoặc dùng làm nguyên liệu cho các món ăn khác. Hạt nướng có vị bùi và béo, rất ngon miệng.
- Sầu Riêng Không Hạt
Sầu riêng không hạt
Hay còn gọi là sầu riêng lép, có thịt quả dày và hạt nhỏ hoặc không có hạt. Giống sầu riêng này được người dùng ưa chuộng vì dễ ăn và nhiều cơm hơn. Cơm quả sầu riêng không hạt thường có màu vàng ươm, vị ngọt đậm đà, thơm ngon và béo ngậy.
Ưu Điểm Của Sầu Riêng Không Hạt
- Dễ Ăn: Vì không có hạt hoặc hạt rất nhỏ, sầu riêng không hạt dễ ăn hơn và không cần phải loại bỏ hạt trong quá trình ăn.
- Nhiềucơm: Lượng cơm trong sầu riêng không hạt thường nhiều hơn, mang lại giá trị dinh dưỡng cao hơn và hương vị đậm đà hơn.
- Thích Hợp Cho Chế Biến: Sầu riêng không hạt rất thích hợp để làm nguyên liệu cho các món ăn và đồ uống như kem sầu riêng, sinh tố, bánh ngọt và nhiều món ăn khác.
Các Món Ăn Chế Biến Từ Sầu Riêng Không Hạt
- Kem Sầu Riêng: Kem làm từ thịt quả sầu riêng không hạt, kết hợp với sữa tươi và đường, tạo nên món tráng miệng thơm ngon và mát lạnh.
- Sinh Tố Sầu Riêng: Sinh tố từ sầu riêng không hạt kết hợp với sữa chua, mật ong và đá bào, mang lại hương vị thơm ngon và bổ dưỡng.
- Bánh Sầu Riêng: Bánh được làm từ thịt quả sầu riêng không hạt, kết hợp với bột mì, trứng và đường. Bánh có hương vị đặc trưng của sầu riêng và rất được ưa chuộng.
Cách chọn sầu riêng ngon
Chọn Sầu Riêng Theo Vỏ
Khi chọn sầu riêng, bạn nên chú ý đến vỏ ngoài của quả. Một quả sầu riêng chín ngon thường có vỏ ngoài màu vàng hoặc nâu vàng, các gai cứng và đầu gai hơi nứt. Bạn có thể dùng tay nhấn gõ vào vỏ, nếu nghe tiếng kêu “bụp bụp” thì đó là dấu hiệu quả đã chín. Và bạn có thể thưởng thức chúng.
Chọn Sầu Riêng Theo Mùi
Mùi thơm đặc trưng của sầu riêng cũng là một dấu hiệu để chọn quả chín ngon. Một quả sầu riêng chín thường có mùi thơm nồng nặc, không quá hắc và mùi hương của nó rất béo ngậy tạo cảm giác thèm cho người dùng.
Nếu như ngửi thấy mùi chín của sầu riêng nhưng kèm theo mùi chua thì dấu hiệu cho biết sầu đã chín quá và những mùi sầu bị nhão không còn được ngon nữa.
Chọn Sầu Riêng Theo Hình Dáng
- Hình Dáng Tròn Đều
Trái sầu riêng có hình dáng tròn đều thường có các múi quả bên trong phát triển đồng đều và đầy đặn. Những quả sầu riêng có hình dáng méo mó hoặc không cân đối thường có các múi quả không đều, dẫn đến chất lượng cơm bên trong quả không đồng nhất. Khi chọn sầu riêng, nên chọn những quả có hình dáng tròn đều để đảm bảo bạn sẽ có được phần thịt quả ngon và đầy đặn.
- Các Múi Quả Căng Tròn
Những quả sầu riêng có các múi căng tròn cho thấy cơm bên trong quả bên trong đã chín và phát triển tốt. Khi các múi quả căng tròn, điều này cho thấy quả đã đủ độ chín, thịt quả sẽ mềm, béo và ngọt hơn. Bạn có thể quan sát và sờ để kiểm tra các múi quả, nếu chúng căng đầy và có độ đàn hồi tốt thì đó là dấu hiệu của một quả sầu riêng ngon.
- Không Có Vết Nứt Hoặc Hư Hỏng
Kiểm tra bề mặt vỏ quả sầu riêng để đảm bảo không có vết nứt hoặc dấu hiệu hư hỏng. Những vết nứt hoặc chỗ hư hỏng có thể là dấu hiệu cho thấy quả đã bị va đập hoặc bị sâu bệnh, ảnh hưởng đến chất lượng cơm quả bên trong. Chọn quả sầu riêng có vỏ ngoài nguyên vẹn, không có vết nứt để đảm bảo cơm quả bên trong không bị ảnh hưởng.
Cách Bảo Quản Sầu Riêng
- Bảo Quản Sầu Riêng Tươi
Để sầu riêng tươi được lâu, bạn nên bảo quản quả ở nơi khô ráo, thoáng mát. Nếu muốn bảo quản lâu hơn, có thể bọc kín quả và để trong ngăn mát tủ lạnh. Tránh để sầu riêng tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời hoặc nơi ẩm ướt.
- Bảo Quản Sầu Riêng Đông Lạnh
Sầu riêng đông lạnh là một cách bảo quản lâu dài và tiện lợi. Bạn có thể tách cơm bên trong quả ra, cho vào hộp kín và để vào ngăn đông tủ lạnh. Khi cần ăn, chỉ cần rã đông và thưởng thức chúng. Sầu riêng sau khi đông lạnh vẫn giữ được hương vị đặc trưng và chất lượng dinh dưỡng mà chúng mang lại.
Lợi Ích Sức Khỏe Của Sầu Riêng
Sầu riêng không chỉ ngon mà còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Trong sầu riêng chứa nhiều vitamin C, vitamin B, kali, và chất xơ. Việc ăn sầu riêng giúp tăng cường hệ miễn dịch, cải thiện sức khỏe tim mạch và hỗ trợ tiêu hóa.
Tăng Cường Hệ Miễn Dịch
- Vitamin C: là một chất chống oxy hóa mạnh, giúp bảo vệ tế bào khỏi sự tấn công của các gốc tự do. Điều này giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng và tăng cường sức đề kháng của cơ thể. Bằng cách ăn sầu riêng, bạn sẽ cung cấp cho cơ thể một lượng lớn vitamin C, giúp hệ miễn dịch hoạt động hiệu quả hơn trong việc bảo vệ cơ thể khỏi vi khuẩn, virus và các tác nhân gây bệnh khác.
- Chống Viêm và Hỗ Trợ Hồi Phục: Vitamin C còn có khả năng chống viêm, giúp giảm sưng viêm và đau nhức do các bệnh lý nhiễm trùng gây ra. Ngoài ra, nó cũng tham gia vào quá trình sản xuất collagen, cần thiết cho việc hồi phục và tái tạo mô sau các tổn thương.
Cải Thiện Sức Khỏe Tim Mạch
- Kali và Điều Hòa Huyết Áp: Kali là một khoáng chất cần thiết giúp điều hòa huyết áp bằng cách cân bằng mức natri trong cơ thể. Việc duy trì một lượng kali cân đối giúp giảm nguy cơ tăng huyết áp và các biến chứng tim mạch. Sầu riêng là một nguồn cung cấp kali phong phú, giúp bạn bảo vệ sức khỏe tim mạch và duy trì huyết áp ổn định.
- Chất Xơ và Cholesterol: Chất xơ có trong sầu riêng giúp giảm mức cholesterol xấu (LDL) trong máu bằng cách ngăn chặn quá trình hấp thụ cholesterol từ thực phẩm. Chất xơ hòa tan liên kết với cholesterol trong ruột và loại bỏ nó ra khỏi cơ thể qua quá trình tiêu hóa. Việc giảm mức cholesterol xấu giúp ngăn ngừa xơ vữa động mạch và các bệnh tim mạch khác.
Hỗ Trợ Tiêu Hóa
- Ngăn Ngừa Táo Bón: Chất xơ trong sầu riêng giúp tăng cường chuyển động ruột và ngăn ngừa táo bón. Chất xơ không hòa tan giúp tăng khối lượng phân và thúc đẩy quá trình tiêu hóa, giúp bạn duy trì hệ tiêu hóa khỏe mạnh.
- Cân Bằng Vi Sinh Đường Ruột: Chất xơ còn là nguồn thức ăn cho các vi khuẩn có lợi trong đường ruột. Những vi khuẩn này giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột, cải thiện quá trình tiêu hóa và hấp thụ dưỡng chất. Một hệ vi sinh đường ruột cân bằng còn giúp tăng cường hệ miễn dịch và ngăn ngừa các bệnh lý tiêu hóa.
Kết Luận
- Sầu riêng là loại trái cây đặc biệt và độc đáo với nhiều giống khác nhau tại Việt Nam. Từ các giống sầu riêng phổ biến như Ri6, Monthong đến những giống ít biết đến như Sáu Hữu, Khổ Qua, mỗi loại đều mang lại hương vị và giá trị riêng biệt cho người thưởng thức. Việc chọn mua và bảo quản sầu riêng đúng cách sẽ giúp bạn tận hưởng hương vị tuyệt vời của loại trái cây này.
- Hơn nữa, sầu riêng còn mang lại nhiều lợi ích sức khỏe, từ việc tăng cường hệ miễn dịch, cải thiện sức khỏe tim mạch đến hỗ trợ tiêu hóa. Chúng tôi hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin vô cùng hữu ích về các loại sầu riêng ở Việt Nam.
Pingback: Cách Chăm Sóc Sầu Riêng 2 Năm - Nông trại trái cây